તાબડતોબ ઘરે પહોંચવાનો ફોન આવ્યો. ઝડપથી બોલાયેલો એટલો જ સંદેશો હતો કે, વાઈફને કંઇક થઇ ગયું છે. હું થોડો ખુશ થઇને ચમક્યો. 'ઓહ નો... આ ઉંમરે... ?' આપણે તો હંમેશા શુભશુભ જ વિચારીએ ને ? હું હિંદી ફિલ્મના હીરોની જેમ ભીંતના ટેકે કપાળ ઉપર હાથ મૂકીને, '... નહિઇઇઇ.... યે નહિ હો સક્તા... !' એવી ચીસ થોડી પાડી શકવાનો હતો ? કોઈ જુએ તો ય કેવું ખરાબ લાગે ? અને આમાં તો બા પહેલા ખીજાય... !
પણ એવા કોઈ ખુશખબર નહોતા.
ઘેર પહોંચ્યો તો ચીસાચીસ ને રાડારાડું ઠેઠ ગ્રાઉન્ડ-ફ્લોર પર સંભળાતી હતી. ઉપર જઇને અધ્ધર શ્વાસે જોયું તો, આખો દિવસ રથ ખેંચીને રથયાત્રાનો ગજરાજ ખૂણામાં શ્વાસભેર પડયો હોય, એમ વાઈફ સોફા ઉપર હાંફતી આડી પડી હતી. માત્ર પડી નહોતી રહી, ત્યાંને ત્યાં એટલા જ વર્તુળમાં વેદનાથી અધગોળ-અધગોળ ઘુમે રાખતી હતી. એની આંગળી બૉટલમાં ભરાઈ ગઈ હતી, તે નીકળતી નહોતી એની આ બધી બૂમાબૂમ હતી ! ઘર આખું, પ્લસ પડોસીઓ ભેગા થઇ ગયેલા. દર્દ બહુ થતું હશે, એટલે એ ભીંત ફાડી નાંખે, એવા દેકારા બોલાવતી હતી. મને જોઇને ચીસોનું પ્રમાણ અને બુલંદી વધી, 'અસોક... હું તો મરી ગઈ રે... આ જુવો... ઓય માં, બચાવો !'
મદદ માટે એ એની માં ને બોલાવતી હતી કે મને, એ તાત્કાલિક તો નક્કી કરી ન શક્યો કારણ કે, બીજાના કામમાં માથું મારવાની આપણને આદત નહિ. ભલે ખુશીથી એની માં આંગળી કાઢી આપે, પણ સાચો પુરૂષ એને કહેવાય જે આવે સમયે બીજું બધું ભૂલીને તાત્કાલિક મદદમાં આવે. મેં તરત મારી સાસુને ફોન કર્યો. અલબત્ત, એવા ટેન્શનમાં ઝટ યાદ પણ ન આવ્યું કે, એને તો ગુજરી ગયે છ વર્ષ થયા છે... ! (અમારામાં સાસુઓ બહુ મોડી મરે... !!)
મેં પૂછ્યું, 'આ કેવી રીતે થયું ?'
'અસોક... ભાઈએ લનડનથી તમારા હાટું ચમ્પાગ્નેની બૉટલ મોકલાવી હતી, તે મેં 'કુ... લાવ, ખોલી દઉં-''
'ચમ્પાગ્ને...? એ વળી શું ?'
'અરે, ઓલું બાટલો હલાવી હલાવીને જોરથી ફુવારા ઊડાડીને ચારે કોર નથી છાંટતા... ? ઇ બૉટલ-'
'ઓહ, યૂ મીન, શૅમ્પેઇન... ?' ઇંગ્લિશમાં સ્પેલિંગ મુજબ, 'ચમ્પાગ્ને' વંચાય, એટલે એ ભોળીનો વાંકે ય નહતો. (સ્પેલિંગમાં ભલે Cognac 'કોગ્નેક' વંચાતું હોય, ફ્રાન્સની બહુ ઊંચી ક્વૉલિટી અને બહુ મોંઘી બ્રાન્ડીનો ઉચ્ચાર 'કોન્યેક' થાય છે.) વાંક એટલો જરૂર હતો કે, મારી રાહ જોયા વિના એ ચમ્પાગ્ને-આઈ મીન, શેમ્પેઇનની બૉટલ ખોલવા ગઇ... બધું ઊડાડી તો માર્યું પણ ઊભરો મોટો આવ્યો, એ દાબવા બૉટલના મોંઢામાં પોતાની આંગળી નાંખી કે જેટલું બચ્યું એટલું સાચું ! અમારા પરિવારનો એ પહેલો સિધ્ધાંત છે કે, જીવ નહિ તો આંગળી ભલે નાંખી દઇએ, પણ કાંઈ પણ ઢોળાવું ન જોઇએ, દુધની કોથળી ફાડતી વખતે અમને જોવા જેવા છે... એક ટીપું ય બહાર ન પડે, બૉસ ! આખી કોથળી પડી જાય એનો વાંધો નહિ !
'અસોક... જોઇ સુઉં રિયા છો... મારી આંગળી કાઢો... બવ દુઃખે છે... ઓય મા રે !'
ઘટના ગંભીર હતી. પડોસીઓ બધા મારી સામે એ રીતે જોતા હતા કે, કેવો જલ્લાદ ગોરધન છે કે, વાઇફની આંગળી ભરાઇ ગઇ છે, તો ય નથી બૉટલ કાપતો નથી, આંગળી કાપતો ! મને તો બૉટલમાંથી આંગળીઓ કાઢવાનો રોજનો અનુભવ હશે, એવા અહોભાવથી મને જોનારા ય ઉભા હતા. આ બાજુ મને ચિંતા એ પણ ખરી કે, આંગળી તો ભલે એકાદ-બે દહાડામાં નીકળી ય જશે. પણ મોંઘા ભાવની શૅમ્પેઇનની બૉટલ રોજ રોજ તો કોણ લંડનથી મોકલાવે ? વળી, આંગળી કાઢવામાં જેટલું રિસ્ક હતું એટલું નહિ કાઢવામાં નહોતું. કાઢવા જતા ક્યાંક કાચ બાચ ફૂટી જાય કે આપણને ય વાગી-બાગી જાય એ તો ન પોસાય ને ? છતાં, હું એક સારો પતિ છું, એટલે બૉટલવાળો હાથ મારા હાથમાં લઇને જોયું તો મહીં ફસાયેલી આંગળી ડટ્ટા જેવી ફૂલી ગઇ હતી. આ કોઈ મનુષ્યની આંગળી લાગતી જ નહોતી સહાનુભૂતિપૂર્વક મેં એની ઉપર ફૂંક મારી તો એ ખીજાણી. 'ફૂંયકું અંદર થોડી જાવાની છે, તી ઘેલા કાઢો છો... ? ઓય વૉય... આમ ખેંચો, મા ! બવ દુઃખે છે... !'
એને થતી વેદના હું સમજી શક્તો હતો, પણ શૅ'ર કરી શક્તો નહતો, એનું મને દુઃખ હતું. શાસ્ત્રોમાં લખ્યું છે કે, પતિ-પત્નીએ સુખદુઃખના સરખા ભાગીદાર થવું જોઇએ. પણ શાસ્ત્રોમાં એ નહોતું લખ્યું કે, જસ્ટ બીકૉઝ... એના દુઃખમાં ભાગ પડાવવા મારે એવી બીજી બૉટલમાં આંગળી નાંખી દેવી ! દુઃખ વધારવાનું ન હોય. ઘણીવાર તો આપણા શાસ્ત્રો ય હાવ ફેંકતા હોય છે... !
હું ઉપાય શોધવામાં ઘાંઘો થઇ ગયો કે, આંગળી બહાર કેમ કાઢવી ? એક વિચાર તો એવો ય આવ્યો કે, બૉટલને નીચેથી ભમ્મ દઇને પછાડીને તોડી નાંખવી અને પછી બાકીનો ભાગ વૈજ્ઞાનિક ઢબે બહાર કાઢવો. આ બાજુ, પળેપળે એનો દુખાવો વધતો જતો હતો, તો બીજી બાજુ હસવું ય આવે રાખે અને ત્રીજી બાજુ દુઃખ પણ થાય કે, બિચારીને કેવો દુખાવો થતો હશે ! (ચોથી બાજુ, પસ્તાવો ય થતો હતો કે, હવે એનો ભાઈ શૅમ્પેઇનની બૉટલ ક્યારે મોકલશે ! આ તો ભાઈ... વખત વખતના વાજાં છે ! બાકી તો એનો ભાઈ કપાળે ચોપડવાના બામની શીશી ય મોકલતો નથી. આ વખતે વળી એના રૂદીયામાં રામ વસ્યા ને ચમ્પાગ્ને-સૉરી. શૅમ્પેઇનની બૉટલ મોકલાવી... એ ય એની બેને ફોડી નાંખી !)
બૉટલમાં ફસાયેલી આંગળી બહાર કાઢવાના ઉપાયો જોવા માટે મેં ઇન્ટરનેટ પર યૂ-ટયૂબ જોયું. એક અછડતો ઉપાય દેખાણો કે, બૉટલના ગળા નીચે મીણબત્તી સળગાવી તપાવવી અને પછી વૉશ-બૅસિનના નળ નીચે ધાર કરવી. ફટ્ટ દઇને એટલો ભાગ છૂટો પડી જશે. પણ એમાં એવું નહોતું બતાવ્યું કે, આંગળી છુટી પડશે કે નહિ ! ભગવદ-ગીતામાં શ્રીકૃષ્ણે કીધું છે કે... ના, સૉરી, બૉટલમાં ભરાયેલી આંગળી બહાર કાઢવા માટે તો એમણે ય કાંઈ કીધું નથી.
'એક કામ કરો, અશોકભાઈ... બેનની આંગળી ઉપર ધીમે ધીમે તેલ રેડો. રેડતા રેડતા બૉટલ ગોળ ગોળ ફેરવતા રહેવાનું. ચામડી લિસ્સી થશે, એટલે ઢીલી પડીને નીકળી જશે... ! ન્યૂટને ગુરૂત્વાકર્ષણનો નિયમ શોધ્યા પછીની આ સૌથી મોટી બીજા નંબરની શોધ હતી, પણ આ શોધ ન્યૂટને નહોતી કરી, એટલે તેલ રેડયું. એ બધું આંગળીની આજુબાજુમાંથી સરકી ગયું. દેખાવમાં સાયકલ-મીકેનિક જેવા લાગતા આયુર્વેદના એક શોખિન પડોશીએ કહ્યું, 'બૂનને રોજ હવારે નયણા કોઠે ગંઠોડા નાંખેલું દૂધ પીવડાવો. એ પીધા પછી કાળી જીરી અને સફેદ તલનો ફાકડો મરાવો... અઠવાડીયામોં ઓંગરી નેકરે નહિ, તો આપડું નોમ બદલી નાંખજો.' કોઈ અન્ડરવર્લ્ડનો કેસ પતાવવાનો હોય, એમ બાજુવાળાના યુવાન પુત્રે કહ્યું, 'આન્કલ... શીશીના મોંઢા ઉપર હળવે હળવે હથોડી મારી તોડી નાંખો. ધીમે ધીમે મારશો તો આંગળીમાં કાચ નહિ ઘુસે... બે મિનિટનું કામ છે...' ઓ ભાઇઓ, મારે છુટાછેડા લેવાના હશે, દસના છુટા નહિ એમ સમજીને, કદાચ આવી સલાહો અપાઇ હશે !
વાત વધતી જતી હતી. આંગળી જલ્દી નીકળે નહિ તો બહાર જવામાં ય તકલીફ. આમને આમ તો બૉટલ સાથે કેટલા દિ' ફરે રાખવું ? એક સારા હસબન્ડ તરીકે મારી છાપ પણ બગડે જતી હતી... બીજી વાર પોતાની છોકરી મારી સાથે પરણાવતા કોઈ વિચાર કરે ! આપણે તો સમાજમાં મોઢું બતાવવા જેવું ન રહે. આ તો એક વાત થાય છે !
અંતે, તો જેનો પ્રારંભ સારો, એનો અંતે ય સારો. ભલે ચાર-પાંચ કલાક થયા ને મન ભરીને એણે રડી પણ લીધું, પણ ધીમે ધીમે સોજો ઉતરી ગયો, એમ આંગળી આસાનીથી બહાર આવી ગઈ. પરમેશ્વરે મારી પ્રાર્થના સાંભળી લીધી... એના ભાઈએ તાત્કાલિક શૅમ્પેઇનની બીજી બૉટલ મોકલી આપી...
આજકાલ આવા સાળાઓ ક્યાં થાય છે... ! આ ચમ્પાગ્ને-આઈ મીન, શૅમ્પેઇન તો પીવાઈ પણ ગઈ... હવે તો, બીજી વાર એની આંગળી ભરાય ત્યારે વાત... !
સિક્સર
સૅલ્ફી-સ્ટિક તો જૂની થઇ ગઈ... કહે છે કે, હવે તો પગ લંબાવીને પકડીને સેલ્ફી લેવાય, એવા મોબાઇલ ફોનો માર્કેટમાં આવી રહ્યા છે. જો કે, બીજો કોઈ આપણો સેલ્ફી લઇ આપે, એવા ફોનોને માર્કેટમાં આવતા વાર લાગશે.